Hypes

Alles lijkt tegenwoordig wel een hype te worden genoemd. Een boek dat veel verkoopt, een cd die massaal gedownload wordt, een restaurant dat veel eetlustigen aantrekt, een of ander vaak voorkomend maatschappelijk verschijnsel, ... Alleen wordt het woord tegenwoordig zo vaak in de mond genomen door marketingmensen dat het wel lijkt alsof je nog maar met twee mensen moet zijn om over een hype te spreken.

Maar het woord hype betekent niet alleen commercieel succesvol. Het woord heeft toch ook vaak een negatieve bijklank. Want hoe groter de hype, hoe groter het vaak maar lege dozen blijken te zijn. Vooral de combinatie commercieel en hype doen critici steigeren. Kijk maar deze week naar de reacties op de verfilming van de Da Vinci Code. Een film die vooral geld in het laatje moet brengen en nu nog van de massale aandacht wilt genieten van het boek. En meteen na de eerste beelden werd de film genadeloos neergesabeld. Terecht of niet terecht moet u zelf maar gaan bepalen. Want zelf zal ik na de ontgoocheling van het boek niet gaan kijken.

Hypes zorgen vaak ook ontgoocheling en de Da Vinci Code was dat toch voor mij. Iedereen sprak over het boek en hoe goed het wel was. En door de hype ben ik het boek zelf ook gaan lezen. Want uiteindelijk leek het mij wel een interessant boek te zijn. Helaas kwam ik van een kale reis terug. Het boek begon nochtans goed met al die mysteries en geheimen en de twijfel of het nu fictie of niet is, maar éénmaal de hoofdpersonages het Louvre hadden verlaten, begon het boek toch vrij snel te vervelen. En de ontknoping was nog een grotere ontgoocheling. Er zat veel meer in het verhaal dan dat Dan Brown er heeft uitgehaald. In plaats van te veel tijd in het rondstrooien van mysteries en geheimen te steken, had hij beter wat meer energie gestoken in een sterk einde.

Maar hypes hoeven ook niet altijd negatief te zijn. Neem nu bijvoorbeeld de hype rond Lost, de televisiereeks die alom bejubeld werd en die vooral op internet voor hypes zorgt. Er is geen twijfel mogelijk dat de hype het grote succes beïnvloed heeft, maar het succes is ook te verklaren omdat dit in de kern een heel sterke reeks is. De eerste reeks grijpt u meteen vanaf seconde 1 in het nekvel en laat u gedurende de hele reeks niet meer los. Ok, hier kunnen we ook zeggen dat de ontknoping in feite een ontgoocheling was, vermits men op het einde nog steeds geen enkel antwoord op de vele mysteries kreeg. Maar aan de andere kant was het einde van de eerste reeks nog niet de grote ontknoping. Die zal er komen op het einde van de laatste reeks waarbij de makers alle puzzelstukken wel in elkaar moeten doen vallen en een aanvaardbare uitleg moeten geven voor al de mysteries en vragen. Als hen dat niet lukt, zal iedereen de hele reeks alsnog een lege doos vinden. Maar wie gewoon de eerste reeks bekijkt, moet toch toegeven dat dit tot de beste televisie van de afgelopen jaren hoort.

En dan heb je nog hypes die een beetje tussen de twee in vallen. Hierbij denk ik dan altijd spontaan aan X&Y van Coldplay. De weken voorafgaande van de release werd dit als het album van het jaar, decennium, eeuw genoemd en het zou meteen in de lijsten van beste albums ooit terechtkomen. Helaas heeft die hele heisa en hype ervoor gezorgd dat al een paar weken na de release het album opdook in de lijst van de meest overroepen albums. En ergens begrijp ik die nominatie wel. Want de hele hype creëerde enkel maar torenhoge verwachtingen en die heeft X&Y niet ingelost. Ik vind het album van Coldplay een zeer goede plaat, daar niet van, maar om het de status te geven die de marketingjongens van de platenfirma het wilden geven, vind ik een beetje overdreven. Het album is goed, maar niet baanbrekend en kent ook een paar zwakkere momenten die je van een album van het decennium toch niet zou verwachten.

Wat is nu mijn punt? Je moet zelf nagaan of hypes gerechtvaardigd zijn of niet en je moet er zelf kritisch tegenover staan. Je moet niet als een kip zonder kop de hypes volgen, maar je moet ook niet tegen een stroom in willen gaan om maar tegen de stroom in te kunnen gaan. En daar kan ik mij wel eens in ergeren. In mensen die met alle hypes willen meedoen om er zo maar bij te horen, zonder eerst eens na te gaan of het de hype het wel waard is. Maar ik erger mij evengoed aan mensen en critici die elke hype als iets slechts willen afdoen. Er zijn ook hypes die gewoon leuk en plezant zijn. Waarbij het eens leuk is om bij een grote groep te horen. Alleen moet je zelf nagaan of een hype het waard is of niet. En wanneer je persoonlijk vindt dat een hype de hype waard is, dan moet je u van de rest niets aantrekken. Dus ook niet van mij als je de hype rond Dan Brown wel gerechtvaardigd vindt of de hype rond Lost niet.