zaterdag, april 22, 2006

Zinloos geweld, stille marsen en media-aandacht

Morgen wordt er een stille mars georganiseerd tegen het zinloos geweld en ter nagedachtenis van Joe Van Holsbeeck, die vorig week vermoord werd in het Centraal Station van Brussel voor zijn mp3-speler. Het wordt hiermee een soort van hoogtepunt van een week waarop een groot deel van de bevolking zijn ongenoegen en verontwaardiging over deze daad uitte. Ondertussen hebben de videobeelden van de daders en de oproep van de allochtone gemeenschap en de imams er nog niet voor kunnen zorgen dat de daders reeds gevat zijn.

Laat mij eerst vertellen wat ik over de gebeurtenissen vond. Natuurlijk vond ik het erg toen ik het nieuws hoorde. Is het leven dan niet meer waard dan een mp3-speler? Wat zet iemand ertoe aan om voor zo’n klein ding iemands leven te beroven? Over zulke daden kunnen we niets anders dan verontwaardigd over zijn en kunnen we op geen enkele manier goedpraten. In dat opzicht vind ik die stille mars tegen zinloos geweld een goed initiatief. Het is een teken van de maatschappij dat we zulke praktijken in onze hedendaagse maatschappij niet kunnen en mogen tolereren.

Maar laat mij toch ook toe om toch een aantal zaken raar te vinden aan de hele zaak. En dan heb ik het niet over het feit dat de daders nog niet gevat zijn. Wat ik zo raar vindt aan de hele zaak is het feit dat de zaak zo opgeblazen is geworden omwille van de media-aandacht. De gebeurtenissen vonden plaats in de komkommertijd of liever gezegd de paaseierentijd van de paasvakantie. De omstandigheden waren dan ook blijkbaar heel gunstig om het verhaal van een subitem op een voormiddag tot het belangrijkste nieuws van de dag te laten uitgroeien. Toen het bericht ‘s morgens op het radionieuws werd voorgelezen, zat het nog ergens tussen twee binnenlandse berichten gepropt, terwijl het tegen de middag al het belangrijkste nieuws was geworden. Het is een beetje lelijk om te zeggen, maar voor Joe was hij op de verkeerde plek op het verkeerde tijdstip, maar zijn dood leek voor de media wel op het juiste tijdstip te zijn gebeurd.

En je merkt wat voor een impact zo’n media-aandacht kan veroorzaken. Ineens kan onze premier afkondigen dat hij de opdracht heeft gegeven aan het gerecht om prioriteit te geven aan deze zaak. Kardinaal Danneels vond in de gebeurtenis ineens nog inspiratie voor zijn paasboodschap. Iedereen met een hotmail-adres zal ondertussen ook al het bericht in zijn mailbox hebben gekregen om een bloem in uw nick van MSN te plaatsen of de woorden R.I.P. Vorige donderdag werden er op heel wat plaatsen een minuut stilte gehouden ter nagedachtenis van Joe Van Holsbeeck. En morgen wordt er dus een stille mars gehouden. En ondertussen blijft de zaak hoofdpunt tijdens de journalen en worden de gebeurtenissen uitgebreid uitgesmeerd op de voorpagina’s van de kranten. Wat waarschijnlijk een goede zaak is voor de kijk- en verkoopcijfers.

En als ik dat nu allemaal zo bekijk, lees en hoor, dan vraag ik me toch soms wel af of hetzelfde zou gebeurd zijn mocht het nieuws in de journaals en in de kranten meer op de achtergrond geraakt zijn omdat een ander nieuwsfeit belangrijker werd geacht. Stel dat op dezelfde dag het gerucht waarheid werd dat Steve Stevaert terugkeert naar de Belgische politiek en in 2007 bijvoorbeeld een gooi wil doen naar het premierschap en dat hierdoor de moord op Joe Van Holsbeeck een dertig seconden itemtje meer waard was. Waarschijnlijk zullen we met zijn allen nog allemaal verontwaardigd zijn geweest over de moord en ons afgevraagd hebben waar het allemaal naar toe gaat, maar zouden we het bericht bij de sportitems al vergeten zijn. En dan zou de zaak geen prioriteit krijgen, maar zal het als alle andere zaken met beperkte middelen moeten stellen. Dan zou kardinaal Danneels het in zijn paasboodschap het misschien hebben gehad over de hulp aan de illegalen en over de kinderen zonder papieren die door de overheid worden opgesloten in gesloten centra. En dan zouden er ook geen minuten stilte zijn geweest of stille marsen georganiseerd worden ter nagedachtenis van Joe Van Holsbeeck.

Aan de ene kant vind ik het dus wel goed dat de media er aandacht aan besteed en dat we onze ogen niet sluiten voor zulke gebeurtenissen. En het is ook goed dat de aandacht die de zaak kreeg ervoor gezorgd heeft dat er over zinloos geweld wordt gepraat en gezocht wordt hoe we zoiets kunnen voorkomen. Niet dat de stille mars ineens ervoor gaat zorgen dat zulke moorden niet meer gaan gebeuren, maar het brengt ondertussen wel een discussie op gang dat bijvoorbeeld bepaalde ouders meer hun verantwoordelijkheid moeten opnemen in de opvoeding van hun kinderen om te vermijden dat hun kind een zinloze moord begaat. Maar aan de andere kant heb ik toch een raar gevoel bij die media-aandacht. Want nu waren de omstandigheden goed om er aandacht aan te besteden. Maar gaat hetzelfde gebeuren bij een volgende slachtoffer van zinloos geweld? Zal dan de media en een groot deel van het publiek niet terug eens de schouders ophalen en de andere kant opkijken? En wat zal er binnen pakweg twee weken nog overblijven van de verontwaardiging, de stille mars, de huidige discussies als de media-aandacht is gaan liggen? Gaat dan alles wat er nu gebeurd is even zinloos worden als de moord zelf? Gewoon een voetnoot in het jaaroverzicht van 2006?