Thinking on a Saturday morning

De laatste dagen heb ik over allerlei dingen zitten nadenken, bedenkingen over gemaakt, of gewoon opgemerkt en dat ik me soms nu afvraag hoe ik er toe kom om over zulke dingen na te denken. Je hoort een zin, je ziet iets, je leest een artikel en na enkele omwegen kom je bij de raarste dingen terecht en vaak weet je een paar uur later niet meer hoe je er toe kwam.

Zoals deze ochtend bijvoorbeeld nog. Ik weet niet meer hoe ik er toe kwam, maar ineens zat ik mij af te vragen of mijn middelbare school niet voor een deel verloren tijd en energie is geweest. Gewoon omdat je daar allerlei dingen leert, van geschiedenis tot aardrijkskunde, van biologie tot Frans, ... en ik vermoed dat ik daarvan meer dan de helft reeds allemaal van vergeten ben. Ik vermoed dat het nog ergens diep in mijn geheugen zit, maar te diep om nog te weten dat ik sommige dingen heb geleerd. Zoals vorige week tijdens de Pappenheimers was een antwoord op een vraag amoebe en ik wist verdomd niet meer wat het precies was. Terwijl de naam bij mij een belletje deed rinkelen, was ik de context kwijt. En dat heb ik vaak met vele dingen. Maar nu vraag ik me natuurlijk ook af of waarom we al die dingen hebben moeten leren? Want je merkt dat je in het dagdagelijkse leven die dingen toch niet nodig hebt en je ze op de duur toch vergeet. Alhoewel, vakken als geschiedenis, aardrijkskunde, chemie, ... hebben vaak een onzichtbare invloed op ons leven.

En deze ochtend vroeg ik mij dus eigenlijk af of ik mijn schooltijd anders zou aanpakken. Ik leerde goed en had minder tijd nodig dan anderen om een cursus te kennen, maar toch besteedde ik vaak evenveel tijd aan mijn studies als anderen. Dat leverde me wel goede punten op, maar ik vraag me af wat ik er nu mee ben. Men zegt altijd tegen kinderen dat men hun best moet doen op school omdat het zo belangrijk is voor later. Misschien is dat waar als je in tegenstelling tot mij een goed langetermijngeheugen hebt, maar ik vergat de dingen vrij snel. Had ik dan gewoon niet beter de nodige aandacht gespendeerd aan de belangrijke vakken en een beetje meer mijn voeten geveegd aan bijvakken als biologie, chemie, ...? Er waren nochtans ook interessante bijvakken zoals aardrijkskunde. De opbouw van ons heelal, de aarde, de verschillende klimaten, ... Alleen heb ik er niet veel mee gedaan in mijn latere leven.

Nu mijn overpeinzingen leidden ook naar de vraag of het niet interessant zou zijn mochten scholen een basispakket van hoofdvakken in de vorm van een aantal richtingen aanbieden, maar dat leerlingen een paar bijvakken mogen kiezen, een beetje zoals Amerikaans model. En de eerste twee, drie jaar krijg je ze zo nog allemaal, maar in plaats van nu ze gedetailleerd te krijgen over de 6 studiejaren krijg je in die twee, drie jaar een beknopte versie van het essentiële van die 6 studiejaren. Maar vanaf het derde of vierde middelbaar mag je er enkele laten vallen en ga je de gekozen bijvakken dieper bestuderen. Zou dat niet veel interessanter zijn, vraag ik mij af?

Ik zou gewonnen zijn voor zo’n idee. Ik merkte dat bijvoorbeeld bij biologie. Dat was een vak dat ik niet zo graag deed. En dat kwam meteen van het eerste jaar met het bestuderen van de soorten bladen en zo. Allemaal wel interessant, maar had ik er geen aanleg voor om dat allemaal van elkaar te scheiden. En zo begon ik een beetje een hekel te krijgen aan biologie, ook toen de heel interessante lessen van de voortplanting begonnen. Alleen had ik die lessen dus 4 jaar en ik ging altijd met tegenzin naar die lessen. En dan begint dat automatisch te leiden naar mindere punten. Ik vraag me dan ook niet af of het de schoolmoeheid van vele jongeren zou tegengaan als men hun favoriete bijvak kan laten kiezen en een minder kan laten vallen. Als je geen aanleg hebt voor geschiedenis, biologie, ... is het dan noodzakelijk om een 6 jaar durende lijdensweg van buizen, herexamens, vakantiewerken, ... te ondergaan? Zou het kiezen van een keuzevak de interesse niet stimuleren van jongeren? OK, je gaat altijd jongeren hebben die nooit iets graag gaan doen of voor een keuzevak kiezen omdat het makkelijk is in plaats van interessant, maar als jongeren een vak kiezen dat ze graag doen, dan gaan ze ook beter presteren en misschien ook liever naar school gaan. Omdat ze dan misschien een zin zien in hetgene ze leren.

Mocht zo’n systeem bestaan, dan zou ik op een zaterdagochtend niet hebben moeten nadenken over het zinloze van sommige vakken of de verloren gegane kennis. Ik vermoed eveneens dat ik in zo’n systeem vaker met een goed gemoed naar school zou zijn geweest en het minder vaak als een sleur zou hebben ervaren. Alleen bestaat dat systeem niet en was mijn vraag of ik met de dingen die ik nu weet mijn schooltijd anders zou hebben aangepakt? Ik denk eerlijk gezegd dat het grootste gedeelte toch hetzelfde zou verlopen. Gewoon omdat je een eigen karakter hebt en daar altijd naar zal handelen. Het zit nu éénmaal in mij om leergierig te zijn en de dingen die ik doe zo goed mogelijk te doen. Dat betekent dat ik voor examens en dergelijke nog altijd zou trachten het maximale uit mezelf te halen, ook voor de minder interessante vakken of voor de vakken waarvan ik nu de zin in twijfel trek. Ik vermoed alleen dat ik met de kennis die ik nu heb de dingen iets meer zou relativeren en toch hier en daar andere klemtonen zou leggen. En ik zou meer mijn best doen om bepaalde kennis van bijvoorbeeld de aardrijkskundelessen niet verloren te laten gaan, iets waar ik nu spijt over heb. Gelukkig is het nog niet te laat om deze kennis op te frissen en er mij in de toekomst terug in te verdiepen. Alleen toch jammer dat het huidige onderwijssysteem u daar zo weinig voor stimuleert.