Beam me up Scotty een stapje dichter bij realiteit

Het is één van de bekendste filmzinnen aller tijden: Beam me up Scotty. Vandaag las ik in De Standaard dat het teleporteren weer een stukje dichter staat bij de realiteit. Wetenschappers van de universiteit van Maryland zijn er in geslaagd om een ytterbiumatoom een meter ver te teleporteren.

Het teleporteren is sinds de Star Trek-films voor velen een droom geweest. Ook ik ontsnapte er in mijn kinderjaren niet aan (en eigenlijk nu nog niet) en in mijn verbeelding teleporteerde ik mezelf wel eens van de ene plaats na de andere. Nooit had ik gedacht dat het ooit zover zou zijn dat dit ook in werkelijkheid zou kunnen gebeuren. Maar onlangs is dus een eerste stap in de goede richting gezet. Fysici hadden al eerder wel een theoretisch model opgezet voor het teleporteren door gebruik te maken van het kwantumverschijnsel van verstrengeling tussen elementaire deeltjes. Hierbij zou een materiedeeltje op de ene plaats destructief gescand worden terwijl op een andere plaats op hetzelfde moment een absoluut identieke kopie van het deeltje wordt gemaakt.

Tot daar de theorie. In de praktijk leek het toch wel wat moeilijker te gaan. Want teleportatie lukte alleen nog maar bij afzonderlijke deeltjes en dan nog enkel over microscopische afstand. Niet echt hoopgevend dus. Maar daar hebben de fysici in Maryland dus verandering in gebracht. Zij zijn er in geslaagd een volledig atoom tegelijk te verplaatsen en dan nog over een afstand van 1 meter. Bovendien lukte het hen dan nog meer een redelijk zwaar atoom, namelijk het ytterbiumatoom die uit zeshonderd elementaire deeltjes bestaat. Hiervoor werd de kwantumtoestand van het ytterbiumatoom gelezen en overgebracht op een blanco ytterbiumion.

Nu het is een eerste stap in de goede richting, maar of de teleportatie van een mens ooit zal lukken is nog koffiedik kijken. Het probleem is dat een mens bestaat uit een miljard maal miljard maal miljard elementaire deeltjes. Daarnaast is het ook nodig dat op de plaats van bestemming een voorraad chemicaliën gereed wordt gehouden met een grote voorraad van alle mogelijke soorten atomen om een kopie van een lichaam mee op te bouwen. Nu, voor de mens is het dus nog te vroeg. Waarvoor kan teleportatie in de huidige vorm dan wel gebruikt worden? Men zal proberen door verdere testen en verder ontwikkeling van het procédé een vorm van kwantumcommunicatie op poten te zetten die het mogelijk moet maken om op een zeer veilig gecodeerde en moeilijk af te luisteren manier op afstand te communiceren. De sciencefiction wordt dus met de dag een stukje meer realiteit.
Bron: De Standaard