Eerst het zuur en dan het zoet

Vandaag vierde Nederland Prinsjesdag. Een politieke feestdag waarop Koningin Beatrix met haar gouden koets doorheen Den Haag rijdt naar de Ridderzaal waar ze de troonrede uitspreekt. Deze rede geeft aan wat het regeringsbeleid voor het komende jaar zal zijn. En dat zal voor vele Nederlanders even slikken zijn geweest. 2008 wordt een zuur jaar met heel wat lastenverhogingen en prijsverhogingen die knabbelen aan de koopkracht van de mensen. En dat op een moment dat het Nederland economisch voor de wind lijkt te gaan. Premier Balkenende verwoordde het alvast zo: “We herstellen het dak op een moment dat de zon schijnt.” En hij beloofde dat het even doorheen de zure appel doorbijten is, maar dat er daarna weer voldoende ruimte is voor zoets en dat de koopkracht van de mensen tegen 2011 er met 5% op zal vooruit gaan.

Het lijstje met de maatregelen die er genomen zullen worden, is een lijstje van onpopulaire maatregelen: het hoogste BTW-tarief wordt verhoogd van 19% naar 20%, een flesje bier wordt 2,7 eurocent duurder, een pakje tabak 25 eurocent, er komt een extra vliegtuigtaks van 11,25 euro voor korte vluchten en 45 euro voor langere reizen, de boete voor vervuilende wagens stijgt van 540 naar 1640 euro, er komen hogere accijnzen op diesel en LPG, duurdere huizen moeten meer belastingen betalen, … En zo gaat het lijstje verder met allerlei maatregelen waardoor het leven van de Nederlander duurder wordt. De regering belooft dat de lagere inkomsten worden ontzien en dat het vooral de rijkere Nederlanders zullen zijn dat de zware lasten zullen moeten dragen. Maar of dit in de praktijk ook het geval zal zijn, valt nog af te wachten. Feit is dat iedereen getroffen wordt door een BTW-verhoging, hogere brandstofprijzen, e.d. Er klinkt dan ook vooral veel kritiek in Nederland dat niet de rijksten zullen getroffen worden, maar wel vooral de modale Nederlander die hard werkt.

Natuurlijk is er ook ruimte voor positieve maatregelen. Zo is de vliegtuigtaks wel een extra belasting, maar aan de andere kant neemt de Nederlandse regering hier wel degelijk een maatregel die het milieu ten goede moet komen. Er wordt ook heel wat geld vrijgemaakt voor de verdediging van mensenrechten wereldwijd, voor de homo-emancipatie, voor gratis schoolboeken, extra banen in de zorg, creatie van jobs in het algemeen, 15% van de voeding moet tegen 2011 van biologische teelt worden, …. Er worden dus inspanningen gedaan op het gebied van milieu, zorg, onderwijs, …. Maar de vraag is of die zoethoudertjes de zure smaak van de hogere taksen kunnen doen vergeten.

Nu, ik beken dat ik de situatie in Nederland onvoldoende ken. Ik weet niet hoe het zit met hun sociale zekerheid, economie, werkgelegenheid, leefbaarheid, onderwijs, …. Ik kan dus ook moeilijk echt een oordeel gaan doen of deze maatregelen gerechtvaardigd zijn of niet en of ze in deze mate te verantwoorden zijn. Als ik de eerste reacties lees op de maatregelen, dan zijn deze ronduit negatief. Natuurlijk is dat logisch. Je zou ook even gaan protesteren wanneer men aan uw loon en geld raakt. Maar wat mij in de reacties echt opvalt is vooral dat men eigenlijk weinig vertrouwen heeft in de regering Balkenende en dat men de maatregelen aanhaalt om dat gebrek aan vertrouwen te laten tonen. Daarnaast vraagt men zich ook openlijk af wat het zoets eigenlijk inhoudt dat men voorspelt. Want daar wordt er maar weinig over gezegd. Bovendien zet de loonsverhoging van de koningin en het koningshuis kwaad bloed. Terwijl alle Nederlanders 1% moeten inleveren op hun loon, stijgt het loon van de koninginsfamilie met 4%. Tenslotte is er natuurlijk ook nog de kritiek van de oppositie (de regeringspartijen zijn zoals verwacht overwegend positief en blij met de toekomstvisie van de regering). Maar die spreken natuurlijk vanuit hun eigen standpunten en voor hun eigen publiek. Voor de liberalen is het een te links beleid, voor de SP is het te weinig links, voor Geert Wilders is het een gruwelnota, voor GroenLinks gaan de milieumaatregelen niet ver genoeg.

Ikzelf kan dus de maatregelen niet echt gaan beoordelen. Maar ik merk toch wel op dat de Nederlandse regering onpopulaire maatregelen durft te nemen met het oog op de toekomst. En dat zie ik hier in België nog niet zo gauw gebeuren. Neen, hier in België zeggen de politici wel dat er een probleem gaat zijn in de toekomst om de kosten van de vergrijzing te kunnen dragen, maar ze doen er weinig aan. Liever geven ze het volk nog maar eens een cadeautje in de vorm van een of andere belastingverlaging omdat het binnenkort wel één of de andere verkiezing zal zijn. Ik zie ze hier nog niet zo gauw aankondigen dat er een belastingverhoging komt. Of gewoon nog maar dat de lasten gehandhaafd zullen blijven. Ik zou daar nochtans geen probleem mee hebben als men mij kan overtuigen dat dit geld echt gebruikt zal worden om de toekomst veilig te stellen. Van mij mogen er onpopulaire maatregelen genomen worden en moeten die zelfs genomen worden als dat nodig is. En ik zie dus nu dat men deze durft te nemen in Nederland. Dus waarom zouden wij hier in België dat ook niet durven?