Geslaagde mediastunt?

Een week lang wereldwijde publiciteit zorgde ervoor dat er gisteren meer dan 1,2 miljoen mensen keken naar De Grote Donorshow op BNN, waardoor het meteen het best bekeken programma van de dag zou worden. De show waarin een terminaal zieke patiënt zou beslissen wie van drie kandidaten haar nier zou krijgen bepaalde een hele week lang de journaals, kranten, meningen op de straat tot de politieke agenda. En u zal het vandaag wel al hebben gehoord, gezien of gelezen: de show was opgezet spel. De terminaal zieke patiënt was een actrice. De drie kandidaten die hoopten op haar nier zijn wel degelijk zieke mensen die wachten op een donor, maar waren vooraf gebrieft en zaten vanaf het begin mee in het complot. Door die grote media-aandacht lijkt de mediastunt zeer geslaagd te zijn. Of toch niet?

De makers van de show wilden via het hele concept aandacht vragen voor het nijpende tekort aan donoren in Nederland. Een schrijnende situatie die vele slachtoffers maakt per jaar, waaronder zo’n 5 jaar geleden ook Bart De Graaff, de oprichter van jongerenzender BNN. Het hele probleem heeft de voorbije dagen zeker aandacht gekregen in Nederland en waarschijnlijk ook in de rest van de wereld. Maar ik kan mij toch niet van de indruk ontdoen dat het vooral het programmaformat was dit op de maag van zovele mensen lag en minder de echte problematiek van het tekort aan donoren. In heel de discussie ging het erover of het wel ethisch was om een nier weg te geven via een televisieprogramma of juist niet. En ook of een minister van media kan ingrijpen in de programma’s zonder beschuldigd te worden van censuur. Het hele programma bracht eerder een discussie op gang van de grenzen op televisie dan oplossingen aan te reiken voor het donorprobleem.

Maar nu blijkt dat het hele concept fake was en berustte op een mediastunt is het maar de vraag of de discussie zich nu verlegt naar de daadwerkelijke problematiek. Enkel en alleen maar als er de komende weken een discussie op gang wordt gebracht over het donorentekort, niet alleen in Nederland, maar ook elders in de wereld, dus ook hier in Vlaanderen, zal de hele mediastunt geslaagd zijn. En ik hoop ook echt dat er nu eens serieus wordt nagedacht over het probleem en hoe men meer mensen ertoe kan brengen om donor te zijn. Het is nogal schrijnend om vast te stellen hoeveel zieke mensen zouden gered kunnen worden als ze de organen van anderen na een overlijden zouden krijgen. Er moet een mentaliteitswijziging op dat vlak komen, vind ik. Het is één van die onderwerpen die eigenlijk niet vaak aan bod komt en waarover niet echt gesproken wordt. Nochtans zou eens sensibiliseringscampagne nuttig zijn. Van mij mogen ze mijn organen gerust afstaan na een dodelijk ongeval, maar ik heb eigenlijk geen flauw idee hoe ik mijn wens zou kunnen kenbaar maken en ervoor zorgen dat deze wens ook wordt nageleefd. Ik weet ook niet wat de procedure precies inhoudt voor een orgaandonatie. Wat moet je allemaal doen? Hoe zit het precies in elkaar? Krijg je te weten wat er met de organen na een overlijden is gebeurd? Ik denk dat er ook in Vlaanderen nood is aan meer informatie hieromtrent. En er moet zeker toe aangezet worden dat meer mensen zich kandidaat stellen voor orgaandonatie.

Het feit dat meer mensen hierover vandaag zullen over nagedacht hebben, doet de makers van De Grote Donorshow zeker al in hun opzet slagen. Maar het komt er dus nu op aan om dit alles ook daadwerkelijk om te zetten in daden. De politici hebben de voorbije dagen in Nederland beloften gedaan. Nu moeten ze doorzetten om die waar te maken. En ook onze politici mogen in de verkiezingsstrijd misschien dit opnemen in hun programma voor de onderhandelingstafel. Of die show daarvoor nu het meest geschikte middel was om de problematiek op tafel brengen, doet nu niets meer ter zake. Het ligt nu op tafel en nu is het de bedoeling om er iets aan te doen.

Meer informatie over orgaandonatie vind je op www.beldonor.be en op www.demaakbaremens.org. Daar vind je terug dat in België iedereen ouder dan 18 jaar automatisch donor is na overlijden tenzij je uitdrukkelijk hebt kenbaar gemaakt dat je dit niet wilt. Wanneer de uitdrukkelijk wens er niet is, wordt de vraag vaak aangeboden aan de familie. Ook onderzoek blijkt dat nog steeds 20% van de families zo’n orgaandonatie weigert. Je kan daarom ook uitdrukkelijk je wens uiten dat je na je overlijden donor wilt zijn. Dat kan via een donorkaartje of via een registratie op de dienst bevolking van je gemeentebestuur. Je vindt hier het formulier om je uitdrukkelijk als donor kenbaar te maken of juist te weigeren om als donor te fungeren.