Special edition

De muzieksector zit zogezegd in een crisis. De platenverkoop daalt overal sterk. Maar aan de andere kant nemen de digitale downloads steeds een groter marktaandeel in. En de laatste jaren zijn er heel wat acties ondernomen tegen het illegaal verspreiden van muziek en terecht. Maar om de cd-verkoop op peil te houden, grijpen de platenmaatschappijen naar allerlei middelen. En laat mij toe te zeggen dat ik niet over alles even tevreden bent, vooral niet wanneer je fan bent van een artiest of groep.

Even de situatie schetsen. Vandaag wordt er een album op de markt gegooid en komt er een promotiecampagne aan te pas. Maar na een aantal maanden lanceren heel wat platenmaatschappijen een tweede campagne, namelijk de midprice-campagne, waarin je hetzelfde album tegen een veel lagere prijs kan kopen. En bij echte toppers gaat men vaak nog een stapje verder door het album een tweede adem te geven. Men lanceert dan namelijk een special edition die voorzien wordt van onuitgegeven nummers, een dvd, een album met remixes, …. Beide methoden doen de verkoop weer stijgen, er komt heel wat geld in het laatje, maar echt fair tegenover de fans is het niet.

Laten we beginnen met de midprice cd’s. Waarom kan een cd soms al na 6 maanden ineens tot 50% goedkoper zijn en slechts 9,99 € kosten terwijl je bij de release je blauw betaalt aan een cd? En de midprice cd is niet anders dan de cd bij de release hé. Er is geen minderwaardige kwaliteit, er is geen simpeler hoesje en tekstboekje, er staan niet minder nummers op. En toch moet je als fan van het eerste uur dubbel zoveel betalen dan iemand die de cd pas na 6 maanden koopt. Het zijn de fans die ervoor zorgen dat de cd verkoopt, hoog in de hitparades geraakt en dus zo voor extra publiciteit zorgen, maar toch worden ze voor hun getrouwheid bestraft doordat ze dieper in hun geldbeugel moeten tasten. Sorry, maar dat vind ik onrechtvaardig en misbruik maken van de mensen. Waarom kan een cd de eerste drie, vier weken ook niet aan midprice worden aangeboden zodat de trouwe fans beloond worden?

Bovendien moet men ook niet afkomen bij de platenmaatschappij dat de winst op een cd al klein is. Je mag in België niet verkopen met verlies, dat betekent dus dat men al winst maakt op een cd van 9,99 €. Hoeveel winst maakt men dan niet op een cd van 18,99 €? Het zal niet zijn dat een platenwinkel een winst aanrekent van 9€ op een cd. Sommigen nemen inderdaad een hoog winstpercentage, zoals Free Record Shop, maar ik denk dat de platenfirma’s ook in het begin een hoger winstpercentage nemen dan na een paar maanden. Toch denk ik dat de winst in absolute cijfers een stuk hoger zou liggen, mocht men een cd meteen in midprice aanbieden. Er is al eens zo’n proefproject geweest bij Sony BMG waarbij de nieuwe cd van Brahim meteen aan midprice werd aangeboden, alleen hebben we daar nooit enig resultaat van gehoord. Misschien is Brahim ook niet meteen het beste proefproject geweest, ook al omdat de keten Free Record Shop de cd uit de rekken haalde na de rel rond het verkopen van cd’s in krantenwinkels e.d., en had men beter gekozen voor een iets bekendere naam of een naam die meer mensen aansprak.

De andere veel voorkomende methode om de verkoop van een cd terug de hoogte in te duwen is dus de special editions waarbij men extra nummers op de cd zet of een bonus-DVD meegeeft met de cd of zelfs een combinatie van beiden. Dat vind ik nog meer misbruik maken van de vaste fans die alles willen van hun idool. Want op deze manier wordt men gedwongen om tweemaal het album te kopen. Goed voor de platenmaatschappij maar wederom minder voor de portefeuille van de trouwe fan. En je wordt nogmaals bestraft om een fan van het eerste uur te zijn, want je moet je met veel minder tevreden stellen. Vele groepen brengen nog steeds een special edition uit bij de release, meestal in de vorm van een bonus-DVD, maar vaak wordt nadien nog eens een andere special edition gereleased met extra nummers of een andere dvd met meer videoclips e.d.. Ik kan begrijpen dat men bij nieuwe artiesten en groepen minder geneigd is om meteen een DVD te maken bij de eerste cd, maar men toch ook durven toegeven dat het niet echt eerlijk is tegenover de mensen die de artiest of groep groot hebben gemaakt. Breng de DVD dan apart uit en steek daar een bonuscd in met die extra nummers zodat iedereen er kan van genieten zonder dat men als fan twee keer moet betalen om (gedeeltelijk) hetzelfde te krijgen. En zorg ervoor dat die special editions vanaf de volgende cd meteen van in het begin verkrijgbaar zijn. Als cadeau voor die trouwe fans die de artiest of groep de bevestiging willen geven.

De platenmaatschappijen zoeken steeds nieuwere methodes uit om hun cd’s aan de man kwijt te geraken. En dat is hun goed recht. Het zijn geen goede doelen, maar firma’s die winst moeten maken om hun personeel en artiesten te kunnen betalen, hun leveranciers en kosten moeten vergoeden en een potje te reserveren om te kunnen investeren in nieuwe albums en artiesten. Maar ik vind het jammer dat men hierbij vaak de grote en vaste fans miskend en zelfs bestraft omdat ze hevige fan zijn. Men mag hiervan geen misbruik maken en trachten nog meer geld van hen af te troggelen. Trouwens, ik heb het gevoel dat de methodes op den duur nog tegen hen gaan beginnen te werken. Want ook ik wacht steeds langer om de cd’s te kopen of te wachten op die special editions. En meer mensen beginnen dat te doen. Wachten op de midprice om dan het album te kopen. Het album mag dan op het einde van de rit dan misschien nog goed verkocht hebben, maar men moet toch beseffen dat men wel minder winst uit een album kan halen. Mensen zijn dus duidelijk nog bereid om een cd te gaan kopen als hij niet te duur is of extra’s heeft tegen een redelijke prijs. Pas deze methode dan ook meteen van in het begin toe en misschien bereik je nog meer mensen. En de fans zullen zich minder bedrogen voelen. Iedereen content dus.