woensdag, maart 05, 2008

Op zoek naar een president - Texas en Ohio II

Tweestrijd Clinton-Obama wordt moddergevecht

Hillary Clinton had opnieuw haar 'New Hampshire moment'. Ze werd bijna afgeschreven maar kwam terug, vooral in Ohio. Haar overwinning was vooral mentaal omdat Barack Obama blijft leiden in het aantal gedelegeerden. De verschillen zijn zo klein dat een electorale doorbraak moeilijk wordt. De tweestrijd wordt een tragedie van Shakespeariaanse dimensies, terwijl John McCain de kandidatuur in zijn zak heeft. Hij kan zich profileren als 'kandidaat boven de partijen'.

De zege van Clinton in Ohio was verwacht. Ze deed het er beter dankzij haar krachtig verzet tegen het NAFTA vrijhandelsakkoord dat haar echtgenoot, president Bill Clinton, in 1992 onderhandelde. Ohio is de staat met hoge werkloosheid, veel delocaliseringen en ontvolkte stedelijke gebieden zoals Cleveland. Ook op het platteland sloeg de protectionistische campagnetoon van Clinton aan. In Texas deed ze het goed onder de Latino's dat voor Clinton een trouw kiezerspubliek is. Obama scoorde goed in de stedelijke gebieden in de driehoek Dallas-San Antonio-Houston, terwijl Clinton heerste op het platteland. Verder won Clinton de staat Rhode Island en Obama Vermont. Maar de verschillen blijven klein omdat de toewijzing van gedelegeerden gebeurt via een proportionele verdeling. Obama heeft meer gedelegeerden, waarbij er een belangrijke onderverdeling is. Hij heeft de meerderheid van de gekozen gedelegeerden, terwijl Clinton aanhaakt via de steun van supergedelegeerden, en dat is het establishment van de Democratische Partij.

Er is bij de Democraten voorlopig geen winnaar in zicht. In april zijn de voorverkiezingen in Pennsylvania, de volgende grote staat. Ook volgen voorverkiezingen in staten met een kleinere bevolking. Elke voorverkiezing telt nu. Clinton is vooral gesterkt door de harde toon die ze de afgelopen weken aansloeg tegen Obama. Ze schilderde hem af als de man van toespraken en woorden, terwijl zij de kandidaat is van actie en resultaat. Obama kreeg ook te maken met zijn eerste serieuze tegenslag. Een vroegere projectontwikkelaar uit Chicago die Obama steunde in de beginjaren van zijn carriere blijkt een huisjesmelker die veel mensen heeft opgelicht. De man staat nu voor de rechter en de Clinton campagne heeft niet nagelaten dit feit naar voren te brengen. Daarmee werd Obama's aureool van onschuld en schone handen behoorlijk aangetast, hoewel hij niets meer met de zakenman te maken heeft. Het 'Shame on you, Barack Obama' adagium heeft gewerkt. Clinton is een vechtjas en op haar best als ze boos is. Ze haalt dan genadeloos uit. Vaak verweet ze de Republikeinen een 'right-wing attack machine' tegen haar in stelling te brengen. Maar Obama ondervindt nu voor het eerst dat er ook een 'Hillary Attack Machine' is.

Hoe de strijd eindigt is volstrekt onduidelijk, maar het is zeker dat de tweestrijd hard en bitter wordt. Obama leidt in gedelegeerden maar moet leren met tegenslagen om te gaan. Hillary put nieuwe moed uit Ohio en gaat er tegen aan. Maar het ziet er naar uit dat geen van beiden de vereiste 2.025 gedelegeerden achter zich krijgt. De grote strijd zal zich toespitsen op wat er in Florida en Michigan moet gebeuren. Beide staten hielden voorverkiezingen maar het Democratisch Partijbestuur ging niet akkoord met de vroege datum eind januari (dus voor de toegestane grens van 5 februari) en annuleerde beide voorverkiezingen die Clinton won. Het Clinton team voert nu enorme druk uit de resultaten uit Florida en Michigan toch mee te tellen. Obama verzet zich omdat hij in Michigan niet eens op het stembriefje stond en in Florida geen campagne voerde. Misschien worden beide voorverkiezingen overgedaan. Als het conflict voortduurt, kan dat eindigen in een rechtzaak tussen Clinton en Obama. Ook de rol van supergedelegeerden blijft belangrijk. Clinton heeft meer partij-estblishment achter zich staan, maar kan zij de kandidatuur doordrukken tegen de meerderheid van verkozen gedelegeerden in? Als dat gebeurt dreigt de Democratische Partij te ontploffen.

Clinton zal nu alles uit de kast halen om Obama onderuit te halen. Ze laat zoeken in de kleuterschool, onder jeugdvrienden, zakenrelaties, vrouwen en in geldzaken. Elk feit telt. Desnoods stelt ze privé-detectives aan, zoals in campagnes meer gebeurt. Obama kan repliceren met zaken die Clinton op haar kerfstok heeft staan. Zo weigeren de Clintons hun belastingaangiftes openbaar te maken omdat Hillary in het verleden de mist inging met een mislukte handel in aandelen. Ook de documenten uit de Clinton-tijd in het Witte Huis zijn een doelwit. Deze worden nu 'na screening' openbaar gemaakt voor de Bill Clinton presidentiele bibliotheek. Maar medewerkers van Clinton hebben al ruim 2.500 documenten achtergehouden, vooral stukken over het werk en de correspondentie van Hillary. Tegenstanders van Clinton doen nu alles die documentatie in handen te krijgen. De tweestrijd gaat nog maanden duren en het wordt een boksmatch.
Intussen kan de 71-jarige McCain bijkomen van de race en een beetje uitrusten samen met zijn 95-jarige moeder die meegaat op campagne.

Derk Jan Eppink (www.knack.be)

Labels: