donderdag, september 07, 2006

U keek toch ook... naar Alles uit de kast

De meeste zenders hadden alle grote risico’s uit hun najaarsprogrammatie geweerd. Al is er hier en daar een uitzondering. Eén van die uitzonderingen is zeker en vast Alles uit de kast, de nieuwste Woestijnvis-telg. Risico’s te over namelijk: een boekenprogramma, op één nota bene, in het tijdslot van De slimste mens en De Laatste Show en met een “tamelijk onbekende” presentator Sven Speybrouck. Hoe meer risico’s kan een zender nemen? Bovendien als je weet dat boekenprogramma’s en televisie in het verleden nooit hebben gewerkt. De vraag is dan ook of Alles uit de kast het tij kan keren.

Wanneer ik vorige week een interview las met Sven Speybrouck over hoe het programma tot stand was gekomen, had ik er alvast geen goed oog in. Hij vertelde namelijk dat men allerlei leuke maar losse ideetjes had voor een televisieprogramma, maar dat men per ongeluk tot het besef kwam dat men al die ideeën kon voorstellen als een boekenkast waaruit je uit verschillende onderwerpen kan kiezen. Dus boeken als leidraad voor een programma. Alleen had men wel nog niet echt een goed idee hoe het programma er zou uitzien. Er zouden reportages aan bod komen, misschien een quiz, gesprekjes met gasten en publiek over bijzondere boeken, …. Kortom, het kon nog alle kanten op met het programma en de term boekenprogramma kon dus op het einde zelfs nog sneuvelen.

Het feit dat het programma een samenraapsel is van ideeën en dat men geen echte vaste uitwerking van het programma had, heeft als boekenprogramma zijnde enkele voor- en nadelen. Het belangrijkste voordeel is alvast dat het geen saaie bedoening is geworden. Wie naar archiefbeelden kijkt van eerdere boekenprogramma’s zag vaak een saai decor, saaie gasten die verwikkeld waren in een slaapverwekkende boekbespreking waarbij men urenlang kon uitweiden over details en beeldspraken. Neen, dan is Alles uit de kast een pak interessanter en minder slaapverwekkend. De sterkte is dan ook dat men met vaak gewone mensen en BV’s spreekt over de liefde voor een boek en dat men bovendien alle genres van boeken aan het bod laat komen. Voor de ene is zijn bijzonderste boek een atlas, voor een ander een klassieker onder de romans, voor nog een ander is het dan weer een geschiedenisboek. De beweegreden waarom iemand van een boek is gaan houden is dan ook vaak even interessant als de boeken in kwestie.

Maar wat wel een beetje jammer is aan het programma dat men vaak niet langer stilstaat bij de boeken. Zo was bijvoorbeeld gisteren Guy Mortier te gast in de uitzending en hij had enkele van zijn favoriete boeken bij. De kaft werd netjes getoond, de titel en de auteur keurig vernoemd en de boeken werden warm aanbevolen door Guy Mortier. Maar waarover de boeken nu precies gaan, daar had ik het raden naar. “Het is een prachtig boek.” Ja, natuurlijk, anders zou je het niet meegebracht hebben, maar waarom en waarover gaat het boek? Ook het aantal boeken waar aandacht wordt besteed in het programma ligt een beetje aan de lage kant. Het mogen er van mij nog een beetje meer zijn en liefst natuurlijke boeken die ten zeerste kunnen worden aangeraden.

Maar het programma is dus meer. Er zijn ook reportages en intermezzo’s. De reportages van dinsdag en woensdag waren alvast leerrijk. Vooral over het proces hoe men nu precies van die pop-up-boeken maakt. Of wist U dat er wc-papier wordt gemaakt van vernietigde Harry Potter-boeken? OK, wereldschokkende reportages zijn het niet, maar het maakt het programma wel een beetje luchtiger. Maar over de intermezzo’s Wereldliteratuur in 60 seconden en Ken uw klassiekers ben ik een stuk minder enthousiast. Twee overbodige en vervelende filmpjes die beter zouden vervangen worden door de voorstelling van een goed boek. Ik denk dat Wereldliteratuur in 60 seconden iets humoristisch moet voorstellen, maar de humor ontgaat mij helemaal. Of misschien is dit één van die losse ideeën die beter een los idee is gebleven.

De conclusie is dan ook dat Alles uit de kast zeker voor boekenliefhebbers het nodige interessante te bieden heeft, maar dat het bij momenten met teveel los kruit schiet om echt te kunnen imponeren. Het doet een meer dan verdienstelijke poging om het tij te doen keren voor boekenprogramma’s op televisie, maar het tij is nog lang niet gekeerd. Dat het programma amper 300.000 kijkers weet te bekoren, betekent niet dat het slecht programma zou zijn en zou ondanks zijn gebreken toch het dubbele verdienen. Maar misschien iets meer humor, iets meer boeken en een iets ervarener en vlottere presentator zouden het programma toch naar een iets hoger niveau hebben kunnen liften en voor die trendbreuk kunnen zorgen.

Alles uit de kast kan U van maandag tot donderdag bekijken op één en dit omstreeks 22u00. Maar de echte afsluiter van uw dag moet natuurlijk dat ene goede boek zijn dat op nachtkastje hoort te liggen. De website Iedereen leest geeft U alvast enkele tips mee.